Instrumentverwarring: communicatie, participatie, of toch… gedragsbeïnvloeding?

Het betrekken van de omgeving bij je vraagstuk of project kan op vele verschillende manieren. Je kunt de omgeving informeren met communicatie, je kunt bij ze ophalen met participatie of je kunt inzetten op gedragsbeïnvloeding met activatie. 

Instrumentreflex

Het gebeurt regelmatig dat een organisatie bij ons komt met de vraag of we kunnen helpen met het organiseren van een bijeenkomst (participatie) of het opstellen van een gedragsveranderingsstrategie (activatie) voor een bepaald project.

“We zien dat organisaties vaak meteen in een instrument schieten. Maar wij doen eerst een stapje terug: wat heb je echt nodig om je vraagstuk op te lossen? ”, zegt Elizabeth Westra, adviseur bij SIR communicatie & participatie.

Een stapje terug en beginnen bij de waarom

Waar wil je nou echt antwoord op én wat heb je hiervoor nodig? Het kan best zijn dat je zit te denken aan een participatie oplossing, terwijl er geen ruimte meer is voor de omgeving om mee te denken. Dan heb je dus eigenlijk een communicatieaanpak nodig, in plaats van een participatieaanpak.

Doordat wij bij SIR met een vaste structuur werken, doen we eerst een stapje terug. En kijken we naar waarom de omgeving betrokken moet worden. En wat het beleidsdoel en projectdoel nou eigenlijk zijn. Hierdoor kom je er snel achter welk instrument je nodig hebt om dit doel te behalen. En voorkom je dat je na afloop van het inzetten van je instrument ontdekt dat je je doel helemaal niet bereikt hebt. En dit stukje van je project misschien zelfs opnieuw moet doorlopen.

Het stilstaan bij de waarom kost wat extra tijd aan het begin, maar zorgt er wel voor dat je weet wat je nodig hebt en hier gericht mee aan de slag kunt gaan. Als je het verkeerde instrument kiest in je aanpak, is dit een nog grotere investering. Deze stap is daarom cruciaal.

Omgevingsanalyse

Voor brede vraagstukken met meerdere definities kan een omgevingsanalyse veel uitkomst bieden. Met een omgevingsanalyse helpen we je het volledige vraagstuk in kaart te brengen. Dit doen we aan de hand van een Fasterclass-traject, waarin we verschillende stappen doorlopen. Op deze manier identificeren we welke (sub)vragen er spelen en waar de meeste ruimte ligt om het beleidsdoel mee te behalen.

Op basis hiervan kan er een keuze gemaakt worden of we aan de slag gaan met een participatie-, communicatie- of activatie aanpak. Het kan ook best voorkomen dat er in het brede vraagstuk zowel communicatie als participatie ingezet moet worden. Of dat er een overkoepelende communicatiestrategie nodig is, met elementen van participatie en gedragsverandering met activatie voor subvragen. Door bewust een keuze in te maken waar je mee aan de slag gaat, gebaseerd op de uitkomsten van de omgevingsanalyse, kun je gericht aan de slag. Om zo veel mogelijk effect te behalen.

Werken met een methodiek

Voor elk instrument werkt SIR met een vaste methodiek: bij communicatie met de methodiek Factor C, voor participatie met de methodiek van het Relevant Gesprek® en de CASI-methodiek gebruiken we voor gedragsbeïnvloeding. Dit zorgt voor structuur en een helder te doorlopen proces. Vervolgens breng jij de inhoud in, waardoor we een mooie balans vinden in onze samenwerking.