Er zijn vele verschillende vormen van participatie. Maar wanneer zet je nou welke vorm in en welke partijen betrek je allemaal? Help de initiatiefnemers uit jouw gemeente door een participatieleidraad op te stellen. In dit document vind je concrete handvatten terug en help je initiatiefnemers met het inzetten van participatie bij hun (interne én externe) initiatieven.
Hoe werkt dat dan precies? En wat heb je eraan?
Kort gezegd is de participatieleidraad een ondersteunend document voor je participatievisie. In de visie beschrijf je urgentie en ambitie, stel je de participatiekaders op en beschrijf je het proces en de werkwijze. Echter kan dit voor veel initiatiefnemers nog niet helemaal duidelijk zijn. Een leidraad is daarom een stuk concreter met voorbeeldinitiatieven en -vragen. Met als resultaat dat initiatiefnemers goed weten wat er van ze verwacht wordt en waar ze op kunnen rekenen tijdens het participatietraject.
Zit jouw leidraad goed in elkaar? Dan krijg je de volgende 4 punten als resultaat:
1- Inwoners en belanghebbenden tijdig en goed betrekken bij ruimtelijke ontwikkelingen;
2- Initiatiefnemers weten wat er van hen wordt verwacht en ze worden daarbij geholpen;
3- Raad, college en ambtenaren krijgen betere mogelijkheden om te beoordelen op de kwaliteit van de participatie; en
4- Er voor alle betrokkenen duidelijkheid is over rollen, verantwoordelijkheden en bevoegdheden.
Impact meten
De voorbeelden uit de leidraad zijn gekoppeld aan verschillende indicators. Bijvoorbeeld de maatschappelijke impact of de mate van hinder. Er zit namelijk een behoorlijk verschil tussen het plaatsen van een gemeenschappelijke moestuin of het aanleggen van een windpark. Dit wordt vervolgens gekoppeld aan een participatieroute, zodat je weet welke partijen betrokken zijn bij jouw initiatief.
De participatieleidraad kan ondersteund worden door verschillende tools. Een mooi voorbeeld hiervan is de Participatiescan van gemeente Twenterand. De scan kan ingevuld worden door inwoners, ondernemers, organisaties en medewerkers van de gemeente. Met de participatiescan wordt gemeten hoeveel impact een initiatief heeft en welke participatieroute hierbij hoort. Met dit advies kan de initiatiefnemer concreet aan de slag! Bekijk ook de Participatiescan-website.
Omgevingswet
Nu de Omgevingswet er écht aan zit te komen, is het hebben van een participatieleidraad nog belangrijker geworden. Binnen deze wet is participatie bij nieuwe initiatieven een vereiste en het kan soms zelfs verplicht gesteld zijn door de raad. Zorg daarom voor helderheid bij de inwoners van jouw gemeente en stel een participatieleidraad op.
Meer weten?
Recentelijk ondersteunde SIR verschillende gemeentes bij het ontwikkelen van een participatievisie en participatieleidraad. Wil jij je ook goed voorbereiden op de participatieopgave uit de Omgevingswet waarin wordt gevraagd om een participatieleidraad? We gaan graag – samen met jou – aan de slag om in 6 weken je aanpak voor initiatiefnemersparticipatie te maken. We doen dat in een Fasterclass met de methodiek van het Relevant Gesprek®.
Foto: still uit video
