In het Klimaatakkoord is afgesproken dat de Rijksoverheid – waar mogelijk – de gronden in haar bezit beschikbaar stelt voor het opwekken van duurzame zonne-energie. In het pilotproject Duurzaamheidsroute A35 is onderzocht of de gronden van de Rijksoverheid langs de N35/A35, tussen Nijverdal en Enschede, hiervoor geschikt zijn. SIR communicatie & participatie heeft dit participatieproces en de communicatie daarom heen begeleid.
Belang van een intern gedragen participatieplan
Een pilotproject zoals de Duurzaamheidsroute A35 heeft veel invloed op de directe omgeving. Daarom is er een participatieproces opgetuigd waarbij verschillende partners zoals Rijkswaterstaat, zes Twentse gemeenten (Almelo, Borne, Enschede, Hellendoorn, Hengelo en Wierden), provincie Overijssel en de besturen van Waterschap Vechtstromen en netbeheerder Enexis in gesprek zijn gegaan met hun omgeving.
Een essentiële stap in dit proces was het gezamenlijk creëren van een participatieplan om de omgeving te betrekken. Verschillende partners, verschillende visies en verschillende ideeën en beelden bij participatie. Iets wat we regelmatig tegenkomen in de praktijk en wat regelmatig resulteert in geen draagvlak op het proces in de uitvoering. Met als resultaat dat één of meerdere partners de stekker eruit trekken of niks doen met de opgehaalde input. Door voorafgaand aan het participatieproces eerst een gedragen participatieaanpak te ontwikkelen waar iedere samenwerkingspartners inbreng kon leveren, voorkwamen we deze valkuil.
Het gezamenlijk uitwerken van een participatieplan hebben we gedaan via een Fasterclass Participatie. Hierbij hebben we - samen met projectleiders, inhoudelijk adviseurs en communicatieadviseurs - belangrijke keuzes gemaakt over waarom we in gesprek gaan, wat de gespreksonderwerpen zijn, wie we willen betrekken en hoe we dat gaan doen. Dit zorgde voor interne commitment op de het proces.
Het stellen van de juiste vragen
Eén van de onderdelen waar we samen met de partners over hebben nagedacht is het stellen van de juiste vragen vanuit de inhoud. Om het pilotproject in te vullen waren we op zoek naar geschikte ontwerpvoorkeuren, randvoorwaarden voor het plaatsen van zonnepanelen en locaties. Met name locaties zijn beladen onderwerpen bij duurzaamheidsoplossingen in de openbare ruimte.
Je kunt participatievragen rondom geschikte en ongeschikte locaties op verschillende manieren insteken. Zo kun je de vraag stellen: “Wat vindt u een goede plek voor een zonnepark langs de A35?”. Echter loop je dan het risico dat het zonnepark voor de één te dicht bij de eigen omgeving ligt en de ander het bij uitstek een geschikte locatie vindt omdat het zover weg ligt van zijn/haar eigen omgeving.
Om dit soort discussies te voorkomen zijn we in gesprek gegaan over criteria en randvoorwaarden voor het bepalen van geschikte en ongeschikte locaties. Op deze manier konden we een afgewogen besluit nemen over welke locaties wel geschikt waren en welke locaties minder geschikt. De uiteindelijke locaties, die zijn opgenomen in een schetsontwerp, konden goed worden beargumenteerd. Dit resulteerde in veel begrip vanuit de omgeving op de voorgestelde locaties.
De verkenningsfase van de Duurzaamheidsroute A35 is met een positieve besluitvorming afgerond. De verwachting is dat in het najaar van 2023 de Duurzaamheidsroute A35 een vervolg krijgt in de planfase. Hierbij zal de omgeving opnieuw worden betrokken. Meer informatie over dit project is terug te lezen op de overheidswebsite van Energie op rijksgrond.
Meer weten?
Meer weten over het gezamenlijk ontwikkelen van een participatieplan dat kan rekenen op intern draagvlak? En waarmee je op een bewezen en gestructureerde werkwijze in gesprek gaat met je omgeving? Een Fasterclass Participatie is een doeltreffend instrument! Neem contact met ons op via het contactformulier om te verkennen wat de mogelijkheden zijn voor jouw casus.
